Derywat - rodzaj instrumentu finansowego, nie będącego papierem wartościowym. Jego wartość uzależniona jest od wartości innego instrumentu bazowego, którym może być kurs innego instrumentu finansowego, stopa procentowa lub indeks giełdowy. istnieją także nietypowe instrumenty pochodne oparte na parametrach pogody (służą np. ubezpieczeniu ryzyka zbiorów). Wartość instrumentu oblicza się korzystając z matematycznych wzorów biorących pod uwagę instrument bazowy. Niejednokrotnie konstrukcja instrumentu pochodnego zawiera mechanizm dźwigni finansowej.
Instrumenty pochodne pierwotnie stosowano do zabezpieczenia się przed ryzykiem, obecnie jednak rozrost rynku instrumentów pochodnych powoduje,że coraz częściej są one wyłącznym przedmiotem spekulacji giełdowej.
