Czterej jeźdźcy apokalipsy

Przeczytałem przed chwilą bardzo interesujący artykuł na portalu Business Insider. Autorem jest Steen Jakobsen, Główny Ekonomista i CIO Saxo Banku. Niestety nie nastraja on optymistycznie, opisując to co dzieje się na świecie. Cztergy główne problemy, które wywierają wpływ na światową gospodarkę to według niego:

• Coraz wyższa cena światowego pieniądza spowodowana usztywnianiem polityki Fed (wczoraj podnieśli stopy do poziomu najwyższego od 2008 roku)
• Coraz mniejsza ilość pieniądza w efekcie nie tylko usztywniania polityki Fed, ale także ograniczania wzrostu bilansu zarówno przez Bank Japonii, jak i przez EBC.
• Odwrócenie procesów globalizacyjnych w wyniku wojny handlowej pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami.
• Wzrost światowych cen ropy przed ostatnim spadkiem, szczególnie dotkliwy ze względu na wyjątkowo mocnego dolara.

Warto zauważyć, że zwykle było tak, że cykl podwyżek stóp procentowych przez FED poprzedzał załamanie.

Refleksje Jakobcena są takie, że na całym świecie panuje duża niepewność i nerwowość. Zauważa on, że cykl koniunkturalny został zastąpiony cyklem kredytowym. Dodam, że znamienne jest to, że banki centralne mają coraz mniejszy wpływ na kreację pieniądza, sektor finansowy tak rozrósł się w ostatnich dekadach, że powoli wymyka się to spod kontroli. Na dodatek światowa gospodarka uzależniła się od kredytu jak od heroiny, bez kredytu nic już nie chce działać. Taki system jest bardzo wrażliwy na wstrząsy i zmiany nawet pojedynczych, pozornie nieistotnych czynników. Dlatego załamanie kredytowe może przybierać efekty domina jak było w 2008 roku.

Zdaniem Jakobsena "najważniejszym czynnikiem jest ilość pieniądza i nawet gdyby wszystkie główne banki centralne w tym momencie odkręciły kurki, wzrost aktywności gospodarczej stałby się odczuwalny dopiero pod koniec lata 2019 r."

Jego zdaniem należy się wystrzegać przyszłych "baniek", ponieważ polityka pieniężna ma charakter reaktywny, a nie wyprzedzający i odpowiednie działania mogą zostać wdrożone zbyt późno.